İran Sinemasının Ruhunu Yansıtan 14 Etkileyici Film

İran sineması, Baskı ve siyasi zorluklar altında gelişse de, Mecid Mecidi, Asghar Farhadi, Bahman Ghobadi ve Abbas Kiarostami gibi yönetmenler sayesinde uluslararası platformda büyük bir dikkat çekmeyi başardı. Özellikle Asghar Farhadi’nin 2011’de aldığı Altın Ayı, dünyanın gözünü İran sinemasına çevirdi. İşte, dram yüklü, insanın iç dünyasını sorgulatan ve toplumsal gerçekleri yansıtan 14 İran filmi:
1. Until Tomorrow (2022) – IMDb: 6.9
Fereshteh, gayri meşru çocuğunu *anne ve babasından* saklamak zorunda kalır. En yakın arkadaşı Atefeh ise bu konuda ona destek olur. Ailenin beklenmedik ziyareti karşısında, çiftin çocuğu saklamak için giriştikleri mücadele, İran toplumundaki sert kurallarla yüzleşmelerini de beraberinde getirir. Dramın yanı sıra, gençlerin dayanışması ve *sosyal baskı* temaları öne çıkıyor.
- Tür: Dram
- IMDb: 6.9
- Gösterim Tarihi: 2022
- Yönetmen: Ali Asgari
- Oyuncular: Sadaf Asgari, Ghazal Shohaei, Babak Karimi
2. The Apple Day (2022) – IMDb: 6.5
*İran dağlarından* şehre inen bir aile, hayata tutunmaya çalışırken çeşitli aksiliklerle karşılaşır. *Saeed* ve ailesi, yokluk içinde her fırsatı değerlendirmeye çalışır. Küçük oğul *Mehdi*, ‘Elma Günü’ kutlaması için babasının sattığı elmalardan okula götürmeyi ister. Yoksullukla boğuşan ve yeni umutlar arayan bu aile hikayesi, *insan ilişkilerinde* sıcak bir dokunuş arayanlar için etkileyici bir seçenek.
- Tür: Dram
- IMDb: 6.5
- Gösterim Tarihi: 2022
- Yönetmen: Mahmoud Ghaffari
- Oyuncular: Mahdi Pourmoosa, Arian Rastkar, Zhila Shahi
3. Henas (2022) – IMDb: 6.6
Darius isimli nükleer bilim adamının gerçekte yaşadıklarını *eşi Shohreh’in gözünden* anlatan Henas, *savaş sahneleri ve şehidin misyonları* etrafında ilerler. Filmde, Darius ve ailesine uzanan *dramatik olaylar* etkileyici bir şekilde sunulurken, İran’ın nükleer programı ve siyasi gerilimleri de yansıtılıyor.
- Tür: Biyografi, Dram, Romantik
- IMDb: 6.6
- Gösterim Tarihi: 2022
- Yönetmen: Hossein Darabi
- Oyuncular: Merila Zare’i, Behrouz Shoaybi, Siavosh Tahmoures
4. Subtraction (2022) – IMDb: 7.8
Çocuk sahibi olmaya çalışan bir çift, kendilerine birebir benzeyen başka bir çiftle tanışır. Biri *orta sınıf*, diğeri ise *alt sınıf* zorluklarıyla boğuşan bu çiftler, fiziksel benzerliklerinin *dünya dışı* olduğunu düşünerek iç hesaplaşmalara girerler. Yönetmen Mani Haghighi, toplumsal ayrım ve insan psikolojisini gizem dolu bir atmosferde işliyor.
- Tür: Dram, Gizem
- IMDb: 7.8
- Gösterim Tarihi: 2022
- Yönetmen: Mani Haghighi
- Oyuncular: Taraneh Alidoosti, Ali Bagheri, Saheyla Razavi
5. Leila’s Brothers (2022) – IMDb: 7.4
40 yaşındaki Leila, anne, baba ve dört erkek kardeşin ihtiyaçlarını karşılamak için hayatını feda etmiştir. *Ekonomik zorluklar* ve birbirlerini suçlayan kardeşler, sürekli gerilim halindedir. Leila, ailesini yeniden ayağa kaldırmak için bir plan yapınca her şey değişir. Leila’s Brothers, İran aile yapısındaki fedakarlık ve çatışmaları yansıtan etkileyici bir dramdır.
- Tür: Dram
- IMDb: 7.4
- Gösterim Tarihi: 2022
- Yönetmen: Saeed Roustayi
- Oyuncular: Taraneh Alidoosti, Saeed Poursamimi, Payman Maadi
6. Singo (2022)
Balıkçıların yakaladığı *at nalı yengeçlerini* kurtarmak isteyen Shafa, bu deniz canlılarını kaçırır. Yengeçlerin yok olması adadaki insanların *geçim kaynaklarını* tehlikeye atabileceğinden öfkeli kalabalık Shafa ve ailesinin peşine düşer. Shafa, doğa sevgisi ile ailesinin güvenliği arasında *zorlu* bir karar vermek durumunda kalır.
- Tür: Macera, Aile
- IMDb: -
- Gösterim Tarihi: 2022
- Yönetmen: Alireza Mohammadi Rouzbahany
- Oyuncular: Hadis Abolsedghi, Taha Behrouzour, Zohreh Eslami
7. Golden Blood (2022) – IMDb: 6.0
İranlı bir kadın, hapsedilmiş bağımlı eşi ve engelli çocuğuna bakmakla yükümlüdür. Ekonomik kriz ve yüksek yaşam maliyetleri altında ezilirken, toplumsal baskılar hayatını daha da zorlaştırır. Golden Blood, İran’da kadın olmanın zorluklarını derin bir duygu yoğunluğuyla anlatan bir dram filmidir.
- Tür: Dram
- IMDb: 6.0
- Gösterim Tarihi: 2022
- Yönetmen: Ebrahim Sheibani
- Oyuncular: Bahar Ghasemi, Zahra Hatami, Shahab Hosseini
8. Without Her (2022) – IMDb: 6.9
Roya, Danimarka’ya göç etmeden kısa bir süre önce hafızasını kaybetmiş görünen bir kızı evine alır. Ailesi de bu kızı bağrına basar. Ancak zamanla *gizemli* misafir, Roya’nın hayatındaki yerini ele geçirmeye başlar. Without Her, kimlik ve aidiyet kavramlarını irdelerken, gerilim ve dramı ustalıkla harmanlıyor.
- Tür: Dram, Gizem, Gerilim
- IMDb: 6.9
- Gösterim Tarihi: 2022
- Yönetmen: Arian Vazirdaftari
- Oyuncular: Tannaz Tabatabaei, Saber Abar, Shadi Karamroudi
9. A Separation (2011) – IMDb: 8.3
Nadir ve Simin boşanmak ister, ancak mahkeme isteği kabul etmez. Simin evi terk edince kızı ve babasıyla baş başa kalan Nadir, onlara bakması için bir kadın tutar. Çok geçmeden *anlaşmazlıklar* derinleşir ve *mahkeme salonları* aile dramının yansıdığı bir arena haline gelir. Asghar Farhadi’nin yönetmen koltuğunda oturduğu film, İran sinemasının uluslararası başarısının önemli bir sembolüdür.
- Tür: Dram
- IMDb: 8.3
- Gösterim Tarihi: 2011
- Yönetmen: Asghar Farhadi
- Oyuncular: Payman Maadi, Leila Hatami, Sareh Bayat
10. Sarhoş Atlar Zamanı (2000) – IMDb: 7.7
Büyük bir fakirlik ve zor kış şartları altındaki Kürt coğrafyasında, babaları ölünce *aileyi geçindirme* görevi genç Eyüp’e kalır. Acilen ameliyat olması gereken engelli kardeşi Madi ve evliliğe zorlanan ablası, Eyüp’ün yükünü daha da ağırlaştırır. Bahman Ghobadi imzalı film, İran sinemasının toplumsal gerçekliğine sert bir bakış sunuyor.
- Tür: Dram, Savaş
- IMDb: 7.7
- Gösterim Tarihi: 2000
- Yönetmen: Bahman Ghobadi
- Oyuncular: Ayoub Ahmadi, Rojin Younessi, Amaneh Ekhtiar-dini
11. Children of Heaven (1997) – IMDb: 8.2
Ali, kız kardeşi Zehra’nın ayakkabılarını tamirden alırken kaybeder. Çaresiz kalan iki kardeş, ailesinden korktukları için Ali’nin ayakkabısını ortak kullanmaya başlar. Zehra’nın girdiği bir koşuda üçüncü olması yeterli olacaktır; çünkü ödül *bir çift ayakkabıdır*. Children of Heaven, masumiyetin ve kardeşliğin yürek burkan öyküsü olarak İran sinemasının en çok sevilen filmlerinden biridir.
- Tür: Dram, Aile, Spor
- IMDb: 8.2
- Gösterim Tarihi: 1997
- Yönetmen: Majid Majidi
- Oyuncular: Mohammad Amir Naji, Bahare Seddiqi, Amir Farrokh Hashemian
12. Taste of Cherry (1997) – IMDb: 7.7
Bay Badii, arabasıyla şehir dışında dolaşarak kendisini öldürdükten sonra *gömecek birini* arar. Yol boyunca Kürt bir asker, Afgan bir öğretmen ve yaşlı bir Türk ile karşılaşan Badii, intihar fikri ve yaşamın değeri üzerine derin bir sorgulamaya girer. Abbas Kiarostami’nin bu minimalist filmi, *felsefi* boyutları ve uzun plan çekimleriyle dünya çapında ilgi topladı.
- Tür: Dram
- IMDb: 7.7
- Gösterim Tarihi: 1997
- Yönetmen: Abbas Kiarostami
- Oyuncular: Homayoun Ershadi, Abdolrahman Bagheri, Safar Ali Moradi
13. The Day I Became A Woman (2000) – IMDb: 7.3
Üç kadının üç ayrı öyküsünü anlatan filmde, Hava adlı küçük kızın *kadın olduğunu fark etmesi*, Ahoo’nun bisiklet yarışında özgürlüğüne koşması ve Hoora’nın teknolojiyle tanışması gibi temalar işlenir. Yönetmen Marzieh Meshkini, İran’da kadın olmanın güçlüklerini komedi ve drama harmanlayarak sunar.
- Tür: Komedi, Dram
- IMDb: 7.3
- Gösterim Tarihi: 2000
- Yönetmen: Marzieh Makhmalbaf (Meshkini)
- Oyuncular: Hassan Nebhan, Ameneh Passand, Shabnam Toloui
14. The Stoning of Soraya M. (2008) – IMDb: 8.0
Küçük bir İran köyünde yaşayan Soraya, kocası Ali’nin iftiralarıyla zina ile suçlanır. Köy halkı ve *yalancı şahitlik* sonucunda recm (taşlama) cezasına çarptırılan Soraya’nın çığlıkları, masum bir kadının *acı sonunu* anlatır. Film, İran’da kadına yönelik adaletsizliği sert bir dille eleştirerek izleyenlerin yüreğine dokunuyor.
- Tür: Dram
- IMDb: 8.0
- Gösterim Tarihi: 2008
- Yönetmen: Cyrus Nowrasteh
- Oyuncular: Shohreh Aghdashloo, Jim Caviezel, Mozhan Marnò
